Skrzynia biegów to istotny element każdego pojazdu mechanicznego. Dotyczy to również samochodów ciężarowych. Przekładnie umożliwiają dopasowywanie parametrów silnika do panujących na drodze warunków. Skrzynie stosowane w ciężarówkach mają inną budowę, a ich działanie jest bardziej złożone w porównaniu do układów znajdujących się w autach osobowych. W tym wpisie dowiesz się, czym wyróżniają się takie przekładnie i czego najczęściej dotyczy naprawa skrzyni biegów w samochodach ciężarowych.
Działanie skrzyni biegów w pojazdach ciężarowych
We współczesnych samochodach ciężarowych wykorzystuje się kilka rodzajów skrzyń biegów, które umożliwiają efektywne przeniesienie napędu. Wśród nich wyróżnić można przekładnie manualne, półautomatyczne stopniowe oraz automatyczne stopniowe i bezstopniowe. Ze względu na większe gabaryty i masę pojazdy ciężarowe wyposażone są zwykle w skrzynie biegów z większą liczbą przełożeń (najczęściej od 16 do 18). Część z nich to półbiegi i nadbiegi. Dzięki temu kierowca za każdym razem, gdy zmienia biegi, może wybrać „mały” lub „duży”. W praktyce oznacza to tyle, że napęd zostaje przekazany do kolejnych układów poprzez małe lub duże koło zębate.
Obsługa manualnej skrzyni biegów w samochodach ciężarowych
Manualne przekładnie są coraz rzadziej spotykane w ciężarówkach. Jednak w starszych modelach często można spotkać tego typu mechanizmy. Dla wielu osób obsługa ręcznych skrzyni biegów wydaje się skomplikowana ze względu na dużą liczbę przełożeń i sposób ich wrzucania. Przekładnie tego rodzaju wyposażone są w drążek z trzema przełącznikami. Pierwszy z nich przeznaczony jest do wrzucania połówek, drugi za zmianę skrzyni z dolnej na górną, a ostatni pozwala na wbijanie półbiegów bez konieczności wciskania pedału sprzęgła. Jeśli przełączniki używane są nieprawidłowo, może to doprowadzić do uszkodzenia elementów, a wówczas niezbędna okaże się naprawa skrzyni biegów samochodów ciężarowych.
Automatyczna skrzynia biegów w ciężarówce – jak się z niej korzysta?
Kierowcy ciężarówek wyposażonych w automatyczną przekładnię mogą cieszyć się znacznie większym komfortem jazdy, ponieważ zmiana biegów jest mniej skomplikowana w porównaniu do mechanizmów obsługiwanych manualnie. W tym przypadku działanie skrzyni sprowadza się do korzystania z kilku przełączników:
- D (Drive) – jazda,
- N (Neutral) – neutralny,
- R (Reverse) – wsteczny,
- DM – manewrowanie do przodu,
- RM – manewrowanie do tyłu.
W automatach niekiedy stosuje się też dodatkowe tryby. DS odpowiada za skuteczniejsze przyspieszanie, natomiast z DX warto korzystać w trakcie jazdy po drodze nieutwardzonej. Nowocześniejsze, w pełni zautomatyzowane skrzynie biegów potrafią analizować takie dane jak masa pojazdu, prędkość czy nachylenie terenu i na podstawie tych informacji dobierają odpowiednie przełożenie. Niepoprawne używanie poszczególnych trybów często prowadzi do awarii przekładni automatycznej. W takich momentach jedynym wyjściem jest szybka naprawa skrzyni biegów w samochodach ciężarowych.
Co obejmuje naprawa skrzyni biegów samochodów ciężarowych?
Pojazdy ciężarowe codziennie pokonują tysiące kilometrów. Z tego względu wszystkie mechanizmy aut narażone są na uszkodzenia w wyniku naturalnej eksploatacji i trudnych warunków pracy. Dotyczy to również skrzyni biegów. Aby zadbać o ich prawidłowy stan, wskazane jest regularne serwisowanie przekładni oraz bieżące usuwanie usterek. Naprawa skrzyni biegów samochodów ciężarowych obejmuje przede wszystkim wymianę uszczelnień, łożysk, kół zębatych, wałków i synchronizatorów. Ponadto przeprowadza się wymianę oleju oraz filtrów. Dzięki temu przekładnie dalej mogą działać bez poważniejszych awarii przez długi czas i pozwalają na bezproblemową zmianę przełożeń podczas jazdy.